Τμήμα στομάχου που αφαιρείται και που παραμένει κατά την οισοφαγεκτομή
Σχηματική απεικόνιση αντικατάστασης οισοφάγου
Χειρουργικό παρασκεύασμα ολικής οισοφαγεκτομής
  • Τμήμα στομάχου που αφαιρείται και που παραμένει κατά την οισοφαγεκτομή
  • Σχηματική απεικόνιση αντικατάστασης οισοφάγου
  • Χειρουργικό παρασκεύασμα ολικής οισοφαγεκτομής
  • Μετεγχειρητική ακτινογραφία οισοφάγου που αντικαταστάθηκε

Καρκίνος του Οισοφάγου - Οισοφαγεκτομή

Είναι μιά επιθετική μορφή καρκίνου. Πολλές φορές σχετίζεται με την παρουσία βαρειάς οισοφαγίτιδας για πολλά χρόνια, αλλά αυτό δεν είναι πάντα απαραίτητο. Μία από τις ιδιαιτερότητές του είναι ότι, επειδή ο οισοφάγος δεν έχει τον εξωτερικό χιτώνα («ορογόνος χιτώνας») που έχει όλο το υπόλοιπο στομάχι και έντερο, έχει την τάση ο καρκίνος στον οισοφάγο να επεκτείνεται ευκολότερα προς τα έξω και να κάνει μεταστάσεις γρηγορότερα. Συνήθως γίνεται αντιληπτός λόγω της δυσκολίας που δημιουργεί στην κατάποση. Στην αρχή ο ασθενής αισθάνεται ότι δυσκολεύεται να καταπιεί στερεά φαγητά και σιγά-σιγά η δυσκολία αυτή επεκτείνεται και στα υγρά. Η διάγνωση γίνεται με ενδοσκόπηση του οισοφάγου και βιοψία.

Η μοναδική οριστική θεραπεία είναι η αφαίρεση του οισοφάγου (οισοφαγεκτομή) μαζί με όλους τους λεμφαδένες της περιοχής. Είναι πολύ σημαντικό να γίνει κατανοητό ότι η εγχείρηση αυτή πρέπει να είναι ΡΙΖΙΚΗ, δηλαδή να αφαιρεθεί μαζί με τον οισοφάγο και μεγάλο μέρος υγιών ιστών γύρω από τον οισοφάγο. Το ίδιο ισχύει και για τους λεμφαδένες. Επειδή κατά την στιγμή της διάγνωσης μπορεί ο καρκίνος να έχει προχωρήσει αρκετά, πρέπει ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΓΧΕΙΡΗΣΗ να διευκρινιστεί ακριβέστατα το μέγεθος της επέκτασης. Αυτήν την πολύ σημαντική πληροφορία μπορεί να μην μας την προσφέρει ούτε η αξονική, ούτε η μαγνητική τομογραφία και έτσι η πιό σημαντική προεγχειρητική εξέταση είναι το ενδοσκοπικό υπερηχογράφημα (endoscopic ultrasound). Αυτό είναι μία πολύ ειδική εξέταση που είναι αξιόπιστη μόνον όταν γίνεται από ειδικά έμπειρο σε αυτό γαστρεντερολόγο.

Εάν το βάθος διείσδυσης του καρκίνου δεν είναι μεγάλο, τότε πρέπει ο ασθενής να χειρουργηθεί άμεσα. Εάν όμως το βάθος διείσδυσης υπερβαίνει κάποιο όριο, τότε πρέπει να προηγείται προεγχειρητική χημειοθεραπεία (neoadjuvant chemotherapy – downstaging), ή και ακτινοθεραπεία, ώστε ο όγκος να συρρικνωθεί και να μπορεί έτσι να αφαιρεθεί με την ριζικότητα που αναφέρθηκε προηγουμένως. Το αν πρέπει ο ασθενής να χειρουργηθεί άμεσα ή να προηγηθεί ένα μικρό σχήμα χημειοθεραπείας θα κριθεί από τον έμπειρο ογκολογικό χειρουργό, ο οποίος έχει σαν μοναδικό μέλημα το τι ειναι ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΑΣΘΕΝΗ.

Η αφαίρεση του οισοφάγου (οισοφαγεκτομή) είναι πάρα πολύ ειδική εγχείρηση. Επειδή ο οισοφάγος περνάει τον θώρακα από πάνω έως κάτω και μετά μπαίνει στην κοιλιά, η οισοφαγεκτομή γινόταν με τομή τόσο στην κοιλιά, όσο και στον θώρακα. Αυτή η τομή στον θώρακα αυξάνει σημαντικά τον μετεγχειρητικό πόνο αλλά και την πιθανότητα βαρειάς λοίμωξης μέσα στον θώρακα. Σε περιπτώσεις όμως καρκίνου του κατώτερου οισοφάγου και ιδιαίτερα μετά από προεγχειρητική χημειοθεραπεία, μπορεί να αποφευχθεί η τομή στον θώρακα (θωρακοτομή) και η οισοφαγεκτομή να γίνει με τομή στην κοιλιά και στον τράχηλο (Διαδιαφραγματική Οισοφαγεκτομή – Transhiatal Esophagectomy). Τα πλεονεκτήματα της Διαδιαφραγματικής Οισοφαγεκτομής είναι πολλά: Πολύ λιγότερος πόνος μετεγχειρητικά, πολύ ευκολότερη αναπνευστική λειτουργία (εισπνοές, εκπνοές, βάθος αναπνοής), πολύ μικρότερη πιθανότητα και πολύ μικρότερος κίνδυνος λοίμωξης μετεγχειρητικά.

Κατά την οισοφαγεκτομή αφαιρείται όλος ο οισοφάγος μαζί με τμήμα του στομάχου. Το τμήμα του στομάχου που δεν αφαιρείται, παίρνει το σχήμα ενός μακρού σωλήνα και με τους κατάλληλους χειρισμούς «ανεβαίνει» διά μεσου του θώρακα στον τράχηλο, όπου και ενώνεται (αναστομώνεται) με έν πολύ μικρό τμήμα του οισοφάγου (περίπου 2 cm) ακριβώς κάτω από τον λάρυγγα. Λίγες μέρες μετά την εγχείρηση, ο ασθενής αρχίζει να πίνει υγρά και συνεχίζει με φαγητά περασμένα στο mixer για περίπου μία εβδομάδα. Κατόπιν συνεχίζει με ελεύθερη δίαιτα αλλά με καλή μάσηση.